Ayakta gelişen çeşitli cilt, tırnak ya da kemik deformasyonu durumlarına karşı yaygın olarak tercih edilen aparatlar günümüzde çeşit bakımından oldukça geniş bir yelpazeye sahiptir. Peki ya bunların beklendği kadar ayakta olumlu etkileri bulunuyor mu?
Aparatlar neyi hedefliyor?
Özellikle kemik deformasyonlarının tempolu ya da günlük aktivitelerde ayakkabı kullanımıyla birlikte rahatsız bir durum oluşturması kişileri çözüm arayışına itiyor. Çoğu zaman cerrahi çözümlere sıcak bakmayan bireylerde alternatif uygulamalar olarak ayağa özel ortez ve aparat tercihlerinin ön plana çıktığını gözlemliyoruz.
Teknik olarak ayağın yaşadığı fiziksel sorunları doğrudan ortadan kaldırmayı hedeflemese de bu aparatların temel amacı mevcut sorunun ilerleyişini korumak, ağrılı tablolarda konforu sağlamaktır. Lakin her ayağın yaşadığı sorun ya da sorunun boyutunun aynı derece olmadığını göz önüne aldıımızda bu aparatlardan alanınan etkilerin de kişiden kişiye değişkenlik gösterebildiğini söyleyebiliriz.
Aparat kullanımında nasıl adım atılmalı?
Aparatların birçoğu belirli standart kalıp ya da ölçülerde hazırlanır ve ‘ayağa özel’ niteliği taşımazlar. Günümüzde çeşitliliklerinin fazla olması aranılan özelliklerde olanın daha kolay bulunmasına yardımcı olsa da tek başına bir aparat tercihinin etkili olacağı kesin taşımamaktadır.
Aparatlarla ilgili başlıca şunlar bilinmelidir:
- Aparatlar aksesuar değildir — Çoğu aparat kullanımında bireylerin ilk tercihi sağlayacağı fayda değil, görünümüdür. Ayakta güzel duran, kaba gözükmeyen, faydasına bakılmaksızın kullanımı zahmetli olmayan aparatlar öncelik tercihlerdir. Sağlık söz konusu olduğunda işin ‘güzellik’ tarafını bir kenarda tutarak ayağın sorununa en uygun aparatın tercih edilmesi gerekir.
- Yanlış aparat kullanımları sorunu büyütebilir — Bazı aparat tercihleri başkasında gösterdiği etkiden dolayı tercih sebebi olabilir. Nitekim bu durum ters tepebilir ve ayakta fayda yerine zarar oluşturabilir. Kimi zaman ayağa uygun olmayan aparat tercihlerinin ayaktaki problemi ilerlettiği, yaşa ve kronik hastalıklara bağlı olarak sakatlık durumlarını dahi ortaya koyabildiğini gözlemleyebiliyoruz.
- Aparat tercihini kendiniz yapmamalısınız — Aparatların çeşit bakımından fazlalık göstermesinin bir diğer yönüyle dez avantajı da yanıltmasıdır. Ayağa uygun bir aparatı belirlemek için ilk olarak ayakta sorunu ve u sorunun boyutunu bir podolog desteği ile belirlemek gerekir. Bir podolog kontrolünde sağlanan muayene ile ayakta en verim gösterecek aparat tercihi ve kullanım aralığı doğru şekilde planlanabilir. Bu aynı zamanda aparat arayışıyla ilgili zamandan tasarruf edilmesinde ve ayaktaki rahatlamanın kısa sürede oluşmasında etkilidir. Bkz: Podolog kimdir?
- Aparatların doğrudan bir tedavi ediciliği yoktur — Erken yaşta görülen ayak sorunlarında tercih edilen doğru aparatların her ne kadar sonraki yaş gruplarına göre daha fazla etkili olduğu gözlense de temelde hiçbir aparat modelinin tedavi etme hedefi yoktur. Tedavi gerektiren tüm süreçler kapsamlı bir doktor muayenesiyle planlanır ve bazı durumlarda gerekli cerrahi yaklaşımların sonrasında destek amaçlı bu aparatlar önerilebilir.
Tabanlık ve aparatların farkı nedir?
Aparatlara kıyasla ayakta daha geniş kapsamlı bir denge mekanizması oluşturan tabanlıklar birçok kemik sorununda etkilidir. Aparatlara göre daha uzun kullanım süresine sahip bu tabanlıklar sadece ayağa özel olarak üretildiğinde beklenen etkileri gösterir ve erken yaşta tedavi edicilik özelliği taşır. Doğru bir tabanlık planı bir doktor kontrolünde tedavi sürecinin planlanması ve bir podolog yaklaşımının desteklenmesiyle gerçekleşir. Ayağa özel tabanlıklar standart (hazır) tabanlıklardan farklı amaca hitap eder.
